Rạn Xương, Gãy Xương Ở Chó Mèo – Pethealth

Chó mèo của chúng ta bị chấn thương xương vì rất nhiều lý do. Nguyên nhân gây chấn thương chiếm tỉ lệ cao nhất được thống kê từ các phòng khám thú cưng là các lý do liên quan đến tai nạn, sự cố ngã và những vụ xung đột giữa các chú chó. Chấn thương gây tổn thương gãy/ nứt/ dập … xương ở các mức độ khác nhau. Đôi khi xương hoàn toàn không bị gãy, nhưng bị kéo ra khỏi ổ khớp của nó ( còn gọi là trật khớp) cũng gây mất chức năng chống đỡ và vận động của xương.

Chấn thương xương trên lâm sàng thường được phân loại là “hở” hoặc “kín”. Chấn thương xương hở xảy ra khi lớp da trên chỗ gãy rách ra và phần xương lộ ra. Đối với chấn thương kín, lớp da trên vùng bị tổn thương vẫn còn nguyên vẹn. 

Các dạng chấn thương xương

Normal: Xương bình thường

Fissure: Nứt/ rạn xương

Incomplete: Vỡ xương bán phần

Simple: Gãy xương đơn thuần

Multiple: Vỡ dập xương

Complicated: Gãy xương phức tạp

Compound: Gãy xương kết hợp vết thương hở

Vì nguyên nhân gây chấn thương rất nhiều nên các kiểu chấn thương của xương cũng rất nhiều loại. Có một số tình huống trong đó gãy xương không hoàn toàn (tức là vỡ một mảnh, vỡ một phần xương hoặc vết nứt trong xương). Chúng được gọi là gãy chân tóc. Chó bị gãy chân lông có thể không có các triệu chứng điển hình liên quan đến gãy xương hở hoặc gãy xương kín. Tuy nhiên, gãy chân tóc gây đau đớn và cần được điều trị (tức là ổn định) với sự chăm sóc bình đẳng.

I. Nguyên nhân gây rạn xương, gãy xương ở chó mèo

Rạn, gãy xương ở chó mèo có thể xảy ra khi bạn ít ngờ tới. Chó mèo của bạn sẽ bị đau và có thể cảm thấy rất lo lắng và sợ hãi. Giữ bình tĩnh khi bạn chuẩn bị cho chuyến đi đến phòng khám để không làm con chó của bạn khó chịu hoặc kích động, điều này có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.

• Chấn thương xe cộ
• Chơi và tập thể dục
• Các môn thể thao
• Bệnh lý có từ trước
• Chế độ ăn uống (quá nhiều phốt pho hoặc vitamin A, không đủ canxi)
• Ung thư xương
• Thiếu hụt collagen do di truyền (làm yếu xương)
• Ngã
• Tuổi tác (xương chó mèo non chưa hình thành đầy đủ, xương chó mèo giá thường thiếu canxi)
• Giống (giống chó mèo nhỏ có xương nhỏ, dễ gãy)

Chó có thể bị gãy xương khi đang chơi đùa hoặc luyện tập

II. Triệu chứng của rạn xương, gãy xương ở chó mèo

Đôi khi vật nuôi của chúng ta bị gãy chân mà chúng ta không hề hay biết điều đó đã xảy ra. Nếu con chó của bạn có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, hãy nhất định đưa nó đến phòng khám ngay lập tức.

• Chuyển động bất thường của một chi
• Giơ chân lên
• Sưng ở tay chân
• Đau đớn
• Rên rỉ
• Không muốn hoặc không có khả năng đi lại
• Nặng nề
• Tiếng cọ hoặc tiếng lục cục của xương
• Bầm tím

Trong trường hợp chấn thương nghiêm trọng, có thể có các vấn đề nghiêm trọng khác không rõ ràng như chảy máu trong hoặc chấn thương nội tạng. Đừng đắn đo v��i quyết định đến bệnh viện thú y.

III. Sơ cứu khi chó mèo của bạn bị rạn xương, gãy xương

Mục tiêu chính của điều trị là giảm đau, giảm nguy cơ bị thêm tai nạn và tránh nhiễm trùng vết thương hở. Trong mọi trường hợp, có ba quy tắc chính:

• Đừng cố đặt lại chỗ gãy.
• Không sử dụng thuốc sát trùng hoặc thuốc mỡ khi gãy xương hở.
• Đưa chó đến bác sĩ thú y ngay lập tức.

Sơ cứu cho một số vị trí gãy cụ thể:

1. Gãy lưng

Rọ mõm chó, nếu cần, sau đó nhẹ nhàng kéo nó lên một tấm ván phẳng. Bạn sẽ cần phải buộc dây chó mèo tại chỗ để hạn chế cử động, nhưng nên tránh gây áp lực lên cổ hoặc lưng. (Điều quan trọng là không bao giờ cố và nẹp vào lưng bị gãy.) Đưa chó đến bác sĩ thú y ngay lập tức.

2. Gãy chi

Rọ mõm chó, nếu cần, sau đó nhẹ nhàng luồn một chiếc khăn sạch xuống dưới phần chi bị gãy. Nếu phần xương bị gãy có thể nhìn thấy qua một lỗ hở (vết gãy “hở”), hãy che phần bị hở bằng gạc sạch hoặc khăn vệ sinh. Không bôi thuốc sát trùng hoặc thuốc mỡ.

Nếu vết gãy “ kín ”, không cần băng gạc và có thể dùng vật liệu cứng để nẹp chân. Nếu nẹp khiến chó đau dữ dội, đừng ép nó.

Đừng cố gắng đặt lại xương; nẹp sẽ giúp ngăn ngừa tổn thương dây thần kinh, mạch máu và các mô khác cho đến khi bác sĩ thú y có thể điều trị vết đứt với sự hỗ trợ của gây mê toàn thân. Khi bạn đã nẹp xương xong, hãy nhấc chó lên và vận chuyển ngay đến bác sĩ thú y, giữ ấm cho chó để tránh bị sốc.

3. Gãy xương sườn

Rọ mõm chó, nếu cần, đảm bảo chó không khó thở. Kiểm tra ngực để tìm vết thương hở và băng lại bằng gạc sạch, sau đó quấn toàn bộ vùng ngực bằng khăn sạch, nhưng không quá chặt để chúng cản trở việc thở. Ngoài ra, không đỡ con chó bằng ngực khi nâng hoặc bế nó đến bác sĩ thú y.

Nếu bạn nhận thấy ngực bị phồng, hãy quấn đủ chặt để che đi phần ngực bị phồng. Nếu chỗ phồng cứng chắc, đó có thể là phần cuối của một chiếc xương sườn bị gãy. Nếu nó mềm, nó có thể là phổi bị thủng, cần đến sự trợ giúp của thú y ngay lập tức.

4. Gãy xương đuôi

Gãy xương đuôi cực kỳ khó phát hiện. Có thể đuôi có vẻ bị gãy nhưng không nhìn thấy máu hoặc xương trồi ra và con chó dường như không bị đau. Bác sĩ thú y mới giúp xác định chính xác vấn đề này.

III. Chẩn đoán rạn gãy xương ở chó mèo

Vận chuyển chó mèo của bạn đến phòng khám càng cẩn thận càng tốt. Nếu nguyên nhân là do tai nạn xe cộ, hãy lưu ý rằng thú cưng của bạn có thể bị thương nội tạng. 

• Bác sĩ thú y sẽ kiểm tra lâm sàng chấn thương nội tạng hoặc các dấu hiệu chấn thương khác
• Xét nghiệm máu có thể được chỉ định trong trường hợp chó mèo của bạn cần được truyền máu
• Chụp X quang cơ thể là phương pháp đơn giản nhất để đánh giá chấn thương xương (kiểm tra chỗ rạn gãy xương, bụng và ngực để xác minh rằng tim và phổi không có biến chứng)

Rạn xương ở chó thể hiện qua hình chụp X-quang tại bệnh viện thú y PetHealth

Chụp X-quang giúp thể hiện rõ nhất vết gãy xương

• Siêu âm bụng sẽ được thực hiện nếu cần để phân tích thêm các cơ quan

IV. Điều trị rạn, gãy xương ở chó mèo

• Cố định vị trí tổn thương bằng nhiều phương pháp khác nhau tùy thuộc vào loại rạn, gãy xương: 

Rạn xương: nẹp, bó bột

Gãy xương: nẹp, bó bột, phẫu thuật

• Bác sĩ thú y sẽ kê thuốc giảm đau, giảm sưng phù. Nếu có vết thương hở hoặc phẫu thuật thì sẽ áp dụng phác đồ thuốc bao gồm kháng sinh, kháng viêm.
• Các loại thuốc điển hình được kê đơn sau các thủ thuật chỉnh hình bao gồm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như carprofen, meloxicam, robecoxib, deracoxib, firocoxib hoặc grapiprant. NSAID được sử dụng để giảm đau và viêm. Các tác dụng phụ bao gồm khó chịu ở dạ dày, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và loét đường tiêu hóa. Không bao giờ được dùng NSAID cùng với các steroid như prednisone, prednisolone hoặc dexamethasone vì sự kết hợp này làm tăng đáng kể nguy cơ loét đường tiêu hóa.5 Thông thường, khuyến cáo nên cho NSAID và kháng sinh cùng với thức ăn để giảm thiểu bất kỳ cơn đau dạ dày nào liên quan đến các loại thuốc này.
• Ngoài NSAIDS, thuốc giảm đau như buprenorphine, gabapentin hoặc tramadol có thể được kê đơn. Buprenorphine là một loại thuốc opioid dạng lỏng tiêm, cũng có thể được tiêm qua đường miệng qua niêm mạc. Độ pH nước bọt của mèo cao hơn cho phép mức độ hấp thụ cao hơn và hiệu quả cao hơn của thuốc. 
• Thuốc an thần như acepromazine thường được dùng cho những bệnh nhân đặc biệt lo lắng hoặc hoạt động quá sức. Một số thuốc an thần có thể chấp nhận được, nhưng bệnh nhân phải đủ tỉnh táo để có thể ăn các bữa ăn bình thường, di chuyển trong thùng hoặc giường của nó và đi bộ ra ngoài để giải tỏa. Chất độn chuồng nên được thay ngay lập tức để tránh đóng cặn nước tiểu hoặc chất bẩn trong phân
• Cố định điểm nghỉ ngơi để giảm đau và ngăn ngừa tổn thương thêm cho cơ, mạch máu và dây thần kinh. 
• Cần phải nhấn mạnh vào việc giữ cho vùng bị thương và vùng băng, bó bột, phẫu thuật được bao phủ sạch sẽ và khô ráo.

Xem thêm: https://pethealth.vn/benh-vang-da-o-cho-benh-vien-thu-y-pethealth/

> Xem thêm các chương trình khuyến mãi tại Bệnh Viện Thú Y PetHealth